Luchtvaart.

In het laatst verschenen nummer van de Antwerpsche „Sport-Echo" vindt men een bericht, dat velen zal interesseeren. Het betreft den mechaniciën Hubert, die dezen zomer Olieslagers secondeerde o. a. te Leeuwarden. De heer Hubert is op dit oogenblik bezig om voor zijn vliegdiploma te studeeren in Frankrijk. Heeft hij dat verworven, dan komt hij naar Helpman bij Groningen, ten huize van den heer de Schepper, den bekenden biljartfabrikant, een vliegmachine te bouwen met medewerking van den jongsten zoon van den heer de Schepper. Reeds zijn tal van onderdeelen klaar. De heer Hubert is vroeger werkzaam geweest in de bekende motorenfabriek van den heer Anzani te Parijs en is er ook nu nog een tijdje geweest om de verbeteringen, die de practijk hem leerde, toe te passen op de motoren. Het is hem bovendien gelukt nog vele verbeteringen uit te denken voor de vliegmachine zelf, o.m. zal zijn toestel niet meer behoeven te wachten op het in gang zetten van den motor door een derde, maar zonder hulp van buiten in de hoogte stijgen. Ook tegen het breken der vleugels tijdens het vallen, hetwelk meermalen schade veroorzaakte, heeft Hubert een middel gevonden. Vleugels en staart van het door hem uitgedachte toestel - een eenvlak als de „Bleriot" - zijn van heel anderen vorm dan de machine, die Olieslagers gebruikte.

De tijd, benoodigd voor het bouwen van het nieuwe toestel wordt geschat op drie maanden. De eerste proefnemingen zullen op een daartoe geschikt vliegveld in het noorden des lands worden gehouden.

Een Groninger vliegtuigfabriek.

Lijkt u dat wat àl te fantastisch, lezer? Een Groninger fabriek voor het maken van vliegtoestellen met gediplomeerde vliegers en een naar de eischen des tijds ingerichte vliegschool? Ons niet meer, nu we kennis hebben gemaakt met den jongen Antwerpenaar Hubert Hagens, oud-motorwielrenner op de Antwerpsche banen, oud-meesterknecht in de groote motorenfabriek van Anzani, oud-monteur van Jan Olieslagers. We zien de nieuwe fabriek „Het Noorden" komen, waar we over eenige jaren ons luchtkarretje gaan bestellen zooals we dat nu met onze fietsen bij Fongers doen.

De heer Hubert Hagens - we schreven reeds vroeger over hem - is sedert eenige dagen te Helpman ten huize van den heer De Schepper bezig met het construeeren van een geheel nieuwe vliegmachine. Hij doet dit in maatschap met den jongsten zoon van zijn gastheer, die zooals men weet, zich al dadelijk tot de aviatiek aangetrokken heeft gevoeld van het oogenblik af, dat Olieslagers door het doorzettend initiatief van zijn vader, naar Nederland is gehaald en hier in enkele weken de vliegkunst populair heeft gemaakt. Emile de Schepper ging met hem mee als monteur naar Zwolle, Utrecht en andere plaatsen, leerde daar den 1sten méchaniciën van Olieslagers kennen en werd dusdanig met hem bevriend, dat daaruit de tegenwoordige relatie geboren werd, die tot een nieuwen firmanaam zal leiden.

Hubert zelf is een jongeman van 27 jaar, Antwerpenaar van geboorte. Hij heeft een gezicht als Olieslagers en is dikwijls voor een broer van hem aangezien, maar hij is veel forscher gebouwd. We hebben met heel veel genoegen een paar uurtjes met hem zitten praten.

Hubert - we noemen hem nu maar gemeenzaam bij zijn voornaam - ging, toen Olieslagers' demonstraties ophielden, weer terug naar zijn vroegeren patroon en vriend, den heer Anzani, die in vijf jaren tijds te Asnières bij Parijs zijn motorenfabriek tot grooten bloei heeft gebracht. Toen hij begon, deed hij 't met 4 knechten, thans werken er ruim 160 man. De fabriek levert zoo goed als alleen motoren voor vliegtuigen. Wel een bewijs, dat die industrie in enkele jaren in frankrijk enorm is vooruitgegaan.

In die fabriek nu is Hubert vier jaren als meesterknecht werkzaam geweest zoodat hij de motoren-industrie door en door kent en dat is beslist noodig voor iemand, die een vliegtuig wil besturen. Durf is natuurlijk ook noodig, en handigheid ook, maar kennis van de machine nog meer.

De praktijk als 1e méchaniciën bij Olieslagers, die er vijf machines op nahoudt, heeft Hubert benut om den bouw van het vliegtuig te bestudeeren en zoo heeft hij nog tal van verbeteringen uitgedacht die hij nu gaat toepassen.

Het plan bestaat, om in een hangar, die achter de biljartfabriek van den heer De Schepper wordt gebouwd, een geheel nieuw vliegtuig (monoplane) te construeeren, in vele onderdelen afwijkend van de bestaande modellen, maar in hoofdzaak toch overeenkomend met het type-Blériot.

De motor, door Hubert zelf in de werkplaatsen te Asnières vervaardigd, is al klaar; het is er een met 5 cilinders, met een totaal gewicht van slechts 76 kilo en een vermogen van 50 paardekracht. Dat is dus een zeer gunstige verhouding.

Voorts is reeds een groot gedeelte o.a. al het metaalwerk en het houtwerk van de eerste vliegmachine klaar.

Het plan bestaat voorts bij de beide toekomstige aviateurs om zich met het vliegtuig te gaan oefenen op het vliegveld te Ede onder leiding van den heer Wijnmalen, met wien Hubert goed bevriend is.

De machine krijgt een breedte van 10 M. 80 c.M., elke vleugel wordt 5 M. lang. Het plan bestaat om het geheel, als het in elkaar is gezet, voor het publiek ter bezichtiging te stellen. Zoolang echter de onderdeelen nog niet zijn samengevoegd, heeft dit natuurlijk geen zin.

De Vliegmachine „Helpman.”

Onze lezers zullen zich herinneren, dat we omstreeks Kerstmis eene mededeeling opnamen omtrent de plannen van de heeren Hubert Hagens en Emile de Schepper te Helpman betreffende het bouwen van een vliegtuig. Die plannen zijn met bekwamen spoed ten uitvoer gelegd en zoo zijn we thans in staat om een meer gedetailleerde beschrijving te geven van het kunstwerk, dat deze beide jongelui met noesten vlijt hebben gebouwd. Heden hadden zij de vertegenwoordigers der plaatselijke bladen uitgenoodigd om hun werk te komen zien. Laten we al dadelijk mogen zeggen dat zien in dit geval bewonderen is geworden. Want met de uiterste zorgvuldigheid is elk onderdeel afgewerkt. Metaal en hout is tot een geheel gemaakt, dat de critiek van elk vakkundige tart en waarvan ieder, die het ziet, in de loffelijkste bewoordingen spreekt. Geheel klaar is het nog niet. De motor, hoewel reeds aanwezig, is er nog niet in geplaatst. Ook de schroef moet nog worden gemaakt en de vleugels en staart moeten nog worden bekleed, maar het geraamte met de vleugels en de stuurinrichtingen zijn af.

Het is een eenvlakker en heeft dus een eleganter vorm dan de biplans. De hangar of loods, waarin het gemaakt is, staat in den tuin van de biljartfabriek „Het Noorden" en is ook door beide toekomstige aviateurs gebouwd. Het vliegtuig heeft een lengte van 9 Meter, het „lichaam" is driehoekig van vorm en gebouwd van esschen- en grenen hout, versterkt met staaldraden, die door een vernuftig samenstel van bouten en schroeven kunnen worden gespannen. Het is zeer licht en toen verbazend stabiel gebouwd.

Voorin wordt de motor geplaatst. Deze motor is volgens de aanwijzing van den heer Hagens zelf, die eenige jaren in de fabriek van den heer Anzani te Parijs als meesterknecht werkzaam was, aldaar gebouwd. Het is er een van vijf cilinders. Het gewicht is slechts 76 kilo en het vermogen vijftig paardenkracht. De verhouding is ongemeen gunstig en doet groote resultaten verwachten.
Voor den motor wordt de schroef geplaatst. Deze schroef wordt in de werkplaatsen van de biljartfabriek ook door de beide heeren zelf gemaakt, zij wordt 2 M, 40 cM. lang, met twee bladen en zal, door den motor in beweging gebracht, 1200 à 1400 omwentelingen in de minuut doen.

De beide vleugels hebben den vorm van een gerekt trapezium, zijn elk 5 Meter lang en 1.50 M. á 2.20 M. breed. Ze zijn gebogen; de voorkant is iets dikker dan de achterkant en de grondstof is hout. Het raamwerk moet nog worden overtrokken. De draagvlakken zijn samen 18M2 groot.

De staart, het voornaamste deel der stuurinrichting, wijkt geheel af in samenstelling van wat we bij andere dergelijke machines zagen. Noch in 't hoogte-, noch in het zijstuur zijn scharnieren. Alles is plooibaar en nadert dus in samenstelling den vogelstaart. Deze constructie is waarlijk zeer ingenieus gevonden. Het geheele toestel rust op twee wieltjes, die in sterke gummiveeren hangen, welke den schok bij 't neerdalen breken. Als verdere schokbrekers vindt men er nog een paar sterke schaatsen onder, die tevens als rem bij het neerdalen dienst zullen doen.

De stuurinrichting bestaat uit een eenvoudigen handle, waarmee een soort van klok in alle richtingen kan worden bewogen. Met deze handle kan de aviateur alle vereischte bewegingen uitvoeren, sturen, dalen, rijzen, den motor regeeren, de versnelling of vertraging regelen, kortom alles, zoodat hij alleen op dit eene zijn aandacht kan concentreeren. Het stoeltje, waarin hij plaats neemt, hangt in een stel van draden, ook al in onderscheiding van andere vliegtuigen.

Het metaal bij de vervaardiging van het toestel gebezigd is: staal, koper, aluminium en magnalium. Vooral het laatste heeft kostelijke eigenschappen: 't is licht, roest niet en laat zich buigen en plooien en trekken zonder te breken of te scheuren. Voor al de stalen banden, waarmee het toestel in verband wordt gehouden, is pianosnaar gebruikt. Elke vleugel is bevestigd door zes van die banden. En bovendien zijn er nog stalen kabels voor de bewegende deelen.

Het benzinereservoir zal 60 liter benzine kunnen bevatten. De motor verbruikt per uur 15 liter benzine en 4 liter olie.

Het gehele toestel zal met motor en al ongeveer 200 kilo wegen, Hoe groot de kosten zullen zijn is nog niet te zeggen, de motor alleen kost 7000 francs. De tekening hierboven spreekt voor zich zelf. Zij is genomen van achteren om den bouw van den staart goed te doen uitkomen.

Binnen enkele weken hopen, de heeren hun toestel geheel klaar afgewerkt te hebben. Zij zullen het dan vermoedelijk een paar dagen in een localiteit hier ter stede exposeeren en dan er mee gaan naar een der vliegvelden in het zuiden van ons land om daar een brevet te halen. Eerst de heer Hagens, die in Frankrijk al gevlogen heeft en met de techniek ook als oud-mechaniciën van Olieslagers reeds volkomen vertrouwd is, en dan ook de heer De Schepper Jr.

Op een samenkomst van het Helper vliegcomité ter bezichtiging van het toestel is het onder bijval van allen „Helpman" gedoopt; we mogen dus verwachten, dat we de makers er ook nog eens mee in de lucht zullen zien op een der vliegdemonstraties, welke het bekende comité bezig is te organiseren. Dit is in elk geval iets om op te roemen, dat we hier in onze naaste omgeving onder den rook der stad een zoo moderne industrie bezitten, uitgeoefend door twee zulke handige en bekwame werkers als de heeren Hubert Hagens en Emile de Schepper.

We mogen deze beschrijving niet eindigen zonder met een enkel woord de vriendelijke ontvangst, die ons heden bij het bezichtigen ten deel viel te memoreeren.

SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Vliegen.

Een nieuwe vliegmachine. De vroegere monteur van Jan Olieslagers, Hagenus, die sedert enige maanden in vereeniging met Emile de Schepper, den zoon van den bekenden biljartfabrikant te Helpman, bezig was aan den bouw van een vliegmachine, is bijna met zijn werk gereed. Over een maand denkt hij er mee naar Ede of Soesterberg te gaan, waar hij met zijn compagnon vliegtochten denkt te ondernemen. Met de vliegweek in Helpman, die 24 Juni begint, zal hij daar weer terugkomen. Het toestelstel, een eendekker, weegt ongeveer 200 KG., heeft een breedte van 10 meter 80 en een lengte van 9 meter. De motor weegt 76 kilo en heeft 50 paardekrachten, bezit 5 cylinders en doet 1200-1400 slagen in de minuut. Hij is geplaatst voor aan het toestel. Het mechanisme om te sturen werkt kemakkelijk. De staart is geheel ingericht als een vogelstaart en kon op en neer worden bewogen. Het roer is zoodanig gemaakt, dat het bij sterken winddruk slecht zeer geleidelijk heen en weer bewogen wordt. De vleugels loopen naar de einde toe af. De staart is driehoekig ; de schaats onder de staart is van Spaansch riet vervaardigd. De benzine- en oliereservoirs kunnen een voorraad bevatten, die den aviateur in staat stelt 4 uur achtereen te vliegen.

Als het toestel voldoet, waaraan de vervaardiger niet twijfelt, dan zal hij een nieuw toestel bouwen, waarin plaats voor een of meer passagiers is.

[...]

De Antwerpenaar Hubert Hagens, een van de vroegere monteurs van Jan Olieslagers, heeft te Helpman bij Groningen een door hem uitgedachte vliegmachine gemaakt, die over een maand gereed zal zijn. Hagens wil er dan te Ede een vliegbrevet mee behalen. Het is een eendekker met een 5 cylinder-motor. Het vliegtuig zal 76 K.G. wegen en een vermogen hebben van 50 P.K.