Het voormalige vliegveld Ubbena

Nieuwe Veendammer courant, 15 juli 1911

 

(Kranten)artikelen en advertenties die direct of indirect te maken hebben met het vliegveld in Ubbena, de betrokken personen en vliegtuigen.

 

Nieuwe Veendammer courant, 15 juli 1911

De vliegweek te Leeuwarden.

EERSTE DAG.

Al moest het publiek, dat Woensdag in groote massa opgekomen was om van de prestaties der door het vliegcomité geëngageerde vliegers getuige te zijn, lang wachten, voor het werd bevredigd, tegen den avond luwde de wind en om twee minuten over acht zette Max Olieslagers onder groot gejuich van de honderden omstanders zich in zijn eendekker, gaf spoedig het sein tot loslaten en steeg prachtig op, beschreef een boog om het vliegterrein en daalde daar na een vlucht van vier minuten. Hij verklaarde, dat hij het koud had gehad. Ook de andere vliegers gingen de lucht in. Eerst Rene Cozic, in zijn tweedekker, deze vloog van 8.32 tot 8.35. Hem volgde Sieb Koning, de bekende schaatsrijder, die voor het eerst voor publiek vloog. In zijn tweedekker gezeten, met zijn monteur tegenover zich, steeg hij prachtig op, vloog hooger en in een wijder boog om het terrein en daalde na 7 minuten. Zijn Groninger vrienden huldigden hem met een lauwerkrans. Het publiek juichte hem geestdriftig toe. Te acht uur 45 eindelijk deed van Bussel in zijn groot model Blériot een vlucht om het terrein. Precies 9 uur daalde hij. Ook hem werd een warme ovatie gebracht.

TWEEDE DAG.

Droevig ongeluk. - Olieslagers valt in het publiek. - Eén dame doodelijk, drie zwaar gewond. Verschillende personen licht gekwetst.

De tweede vliegdag te Leeuwarden, die evenals de eerste onder zoo gunstige voorteekenen begon, eindigde droevig. Door een defect aan de machine, kon Olieslagers niet omhoog komen en kwam hij, nadat hij eenigen tijd hulpeloos over het terrein had gezweefd, in het publiek terecht. De ernstige gevolgen waren, dat één dame doodelijk werd gewond, terwijl drie anderen zwaar werden gekwetst. Verschillende omstanders liepen bovendien min of meer ernstige kwetsuren op.

't Was half vijf ongeveer, toen de hangar van Koning geopend werd en spoedig de mooie tweedekker te voorschijn werd gehaald. Zeven minuten later nam hij in zijn machine plaats en onder het spelen van 't Wien Neerlandsch bloed ging Koning met zijn monteur omhoog. Na eenige malen om het terrein te hebben heengevlogen, daalde Koning om kwart voor vijf keurig neer. Fanfares weerklonken en onder de tonen van het Wilhelmus ontving de aviateur van een jonge dame een grooten lauwerkrans.

Maar de verklaringen van Koning waren niet gunstig, 't Was werken daarboven, zei hij. Tien meter naar beneden geslagen... en dan de luchtstroom, die van beneden opkwam, kortom, 't was een tour de force geweest.

Den eersten tijd dacht er dan ook niemand der aviateurs aan, omhoog te gaan. Eerst om 7.20 maakte van Bussel zich daartoe gereed. Hij steeg op en bleef tot 7.23 in de lucht.

Toen kwam de beurt aan

Max Olieslagers.

Hij neemt in het toestel plaats, de machine wordt aangezet, de motor begint te snorren en de mecaniciens laten de machine los. Deze huppelt een 20 à 25 meter over het terrein, zij verheft zich een weinig, maar terwijl zij omhoog stijgt, valt het roer. De aviateur is nu de macht over zijn toestel kwijt en terwijl dat moer en meer omhoog gaat, nadert het 't publiek, dat zich aan de linkerzijde van het terrein bevindt. En daar, vlak voor de tribune,

duikelt de machine neer.

De vreeselijke verwarring, die daar op oogenblik ontstond, valt niet te beschrijven. Juist de plaats voor de tribune was de beste en wel een tweehonderd menschen bevonden zich daar. 't Was een sauve qui peut om aan het gevaar van verpletterd te worden, te ontkomen. Men snelde alle richtingen heen, zonder op zijn omstanders te letten.

In de onbeschrijfelijke verwarring, die er op dit oogenblik heerschte, dacht men er niet aan of er ook menschen door de vallende machine getroffen konden worden.

Dit bleek echter maar al te waar, want toen men na het eerste oogenblik van schrik naar de plaats des onheils toesnelde, bood het tooneel daar een allerdroevigsten aanblik. De machine lag daar te pletter en onder en bij de overblijfselen lagen

verschillende gewonden

hulpeloos neer. Oogenblikkelijk schoot men te hulp en haalde men de gekwetsten te voorschijn, 't Bleek toen dat vier vrouwen zwaar gewond waren, van wie een doodelijk, terwijl verschillende andere omstanders lichte kwetsuren opgeloopen hadden.

Op het terrein waren spoedig twee geneesheeren aanwezig, de heeren dr. Uffrie en dr. Tromp van Leeuwarden, die de eerste geneeskundige hulp verleenden. Daarna werden de patiënten per auto naar het ziekenhuis vervoerd. 't Bleek toen dat de volgende personen gekwetst waren:
Mevr. Winkel geb. Groothuis, te Bezoyen (N.B.) kreeg een schedelbreuk.
Mevrouw Winkel geb. van Tarel, te Akkrum, een rib gebroken.
Mevrouw Faber-Reitsema, te Bolsward, beide polsen gebroken.
Mevrouw Weidema-Vosman, te Leeuwarden, been gebroken.
Olieslagers bleef ongedeerd. Zijn machine is echter onbruikbaar. De motor is ongeschonden.

't Publiek was langzamerhand weer wat van den schrik bekomen en Koning achtte het een geschikt oogenblik nu weer omhoog te gaan. Om 7.35, onder het spelen van het Wilhelmus maakte hij zich gereed voor een

nieuwe vlucht.

Maar dit kon de goedkeuring van een groot gedeelte van het publiek niet wegdragen. Het protesteerde heftig tegen deze wijze van doen. Maar de plaatselijke autoriteiten hadden toestemming tot het doorgaan der vliegdemonstraties gegeven en Koning was inmiddels reeds omhoog gegaan op verzoek van den voorz.van het comité. Hij maakte toen tot 7.43 een prachtige vlucht.

Het ongeluk, dat nu te Leeuwarden heeft plaats gehad, vertoont alle overeenkomst met dat, hetwelk te Parijs bij den aanvang van de Europeesche rondvlucht plaats greep. Alleen is het in zooverre ernstiger, dat hier de gewonde personen zich niet op het afgezette terrein, maar zich daarentegen op de voor het publiek bestemde ruimte bevonden, 't Doet opnieuw de vraag rijzen, of er niet meer maatregelen kunnen worden getroffen, die de veiligheid der toeschouwers meer verzekeren. Want al is het waar, dat het publiek uit eigen wil, als een gevolg van de belangstelling, die het in de vliegsport heeft, zich naar de vliegdemonstraties begeeft, er zal toch iets op moeten gevonden worden, dat ongelukken, als dit, niet meer kunnen voorkomen. Zij hangen het publiek telkens boven het hoofd. Parijs, Winschoten, Alkmaar en nu Leeuwarden weer zijn voorbeelden om dit te bewijzen.

---

Het N. v. h. N. geeft een eenigszins andere lezing van het ongeluk: De machine ging met kleine sprongen vooruit, maar niet de lucht in; er was blijkbaar geen stuur in, althans er scheen iets onklaar te zijn ; halfweg het terrein maakte zij ineens kort linksom, ging vooruit en kwam toen in een niet al te vluggen gang tusschen het op 2 à 3 rijen aanwezige publiek, dat achter het afzettouw was gezeten.

---

De toestand van de gewonden was hedenmiddag redelijk. Mevr. Winkel-Groothuis is nog niet buiten levensgevaar. Alle gewonden worden in het Diaconessenhuis verpleegd, behalve mevr. Weidema-Vosman, de echtgenoote van een hotelhouder. Olieslagers is zeer onder den indruk van het ongeluk.

---

Uit Heerenveen wordt gemeld, dat door het ongeluk te Leeuwarden het comité te Heerenveen heeft afgezien van de vliegweek in Aug.

Het Wien Neêrlands bloed, gecomponeerd door Johann Wilhelm Wilms (1772-1847) op een gedicht van Hendrik Tollens (1780-1856), was het officiële volkslied van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden tussen 1817 en 1832 en later van het Koninkrijk der Nederlanden tussen 1832 en 1932.
Meer informatie op: Wikipedia »
Beluisteren op YouTube »


Nieuwe Veendammer courant, 15 juli 1911


  Pagina terug   Alle krantenartikelen

  Dit artikel is gekoppeld aan de verhaallijn(en): Sieb Koning, Émile Ladougne.

  Laatst bijgewerkt op: 20 januari 2022.

  De afbeelding van het artikel kan grafisch bewerkt zijn om de weergave op deze pagina mogelijk, of beter te maken.

  Publiek Domein, auteursrechtelijke termijn verstreken.