Men meldt ons uit Leeuwarden d.d. 8 Juli:

Sieb Koning, te Groningen, die onlangs het brevet van aviateur behaalde, komt hier als vierde vlieger in de aanstaande vliegweek.

---

Uit Vries schrijft men ons:

Vrijdagmorgen, even na 5, kwam de »Helpman I« uit haar hangar en steeg na een kort aanloopje weldra de ruime lucht in. Hooger en hooger steeg ze, 't was prachtig, zoo mooi ging ze, tot een 50 Meter hoogte, over en voorbij het vliegterrein. Boven de weilanden van Zeijen maakte ze een keurige zwenking en kwam weer aansnorren. 't Was een zweven, eenig mooi. De aviateur Hagens wilde neerdalen, maar het terrein daar was niet geschikt; weer opgestegen tot een betere landingsplaats in 't zicht kwam. Neergedaald dan, maar de wieltjes kwamen in een gat, de staart sloeg door en op den bodem. Ze ging zich scheiden van de machine en deze maakte een buiteling. Hagens is er goed afgekomen en hoewel het scheen, dat er een groote averij had plaats gehad, viel het bij onderzoek nogal mee. Het houten frame heeft alleen geleden en dit zal spoedig weer hersteld worden, zoodat de »Helpman I« Zondagavond weder zal kunnen vliegen.

BINNENLAND.

LEEUWARDEN, 11 Juli.

Stadsnieuws.

De Leeuwarder Vliegweek.

Er is altijd iets interessants in om een kijkje te nemen achter de schermen als de toebereidselen voor een af andere feestelijkheid hun einde naderen. En zoo gingen wij hedenmiddag een kijkje nemen op de Wilhelminabaan, waar men druk in de weer nog was om alles gereed te krijgen vóór den dag van morgen. Buiten het terrein was nog niets te zien; de gesloten poort hield alles afgesloten van de buitenwereld en de nieuwsgierige, die in 't voorbij gaan even van zijn fiets wipte en zijn hoofd om de poortdeur stak, zag... nòg niets, want het groote reclamebord hield het terrein verborgen. Een geposteerde politieagent belette verder voortschrijden en zoo werd het vliegterrein, dat morgen weer een en al levendigheid en geroezemoes zal zijn, angstvallig vrij gehouden voor ieder levend wezen, dat niet om een of andere reden daar iets te maken had.

Breed en zonnig lag het grasveld in de blakerenden lichtgloed te branden: een wijde vlakte met de blauwe, witbewolkte lucht erboven. 'n Pracht van een vliegveld, roemden de aviateurs en inderdaad alle eigenschappen, welke aan een aerodrome gesteld kunnen worden, zijn hier op de Wilhelminabaan aanwezig: een uitstekend terrein om op te stijgen en te dalen en voor de toeschouwers een ruim uitzicht, zoodat de aviateurs tot heel, heel ver te volgen zullen zijn.

Ter zijde van het terrein heerschte 'n prettige bedrijvigheid; aan het complex hangars werd nog hard gewerkt; de timmerbazen legde de laatste hand aan den hangar, waarin Koning's toestel ondertusschen al gemonteerd werd en boven op de bedekkingen waren werklieden bezig met het leggen van asfalt; schilders weerden zich om de open muurvlakte met reclames te beschilderen en tusschen al deze bedrijvigheid door werkten de monteurs kalm en gedecideerd voort aan het monteeren der toestellen; richtte deze of gene een vraag tot hen dan werd niet welwillendheid geantwoord, maar overigens lieten zij zich bij hunnen nauwkeurigen, uiterst zorgvuldigen arbeid door niets afleiden.

Aan de zijde van Fortuna waren ook schilders bezig met reclames te schilderen: groote borden op hooge palen; en aan de andere zijde van het terrein stond hoog en eenzaam op een houten stellage een koe, zwart en wit. 'n Oogenblik gaf het de illusie, dat er een werkelijke koe stond, maar de onbewegelijkheid deed alras de meening vestigen, dat ook dit koebeest als melkkoetje voor de reclame bedoeld is. Hoe het zij, het laat zich aanzien, dat er voor reclame dit jaar heel wat partij getrokken is van de vliegweek.

Bij de tribune zijn verschillende tenten en tentjes opgeslagen, terwijl ook een kleinere tribune iets verder op beschikbaar is gesteld; het oorspronkelijk plan, dat ook Consael op het vliegterrein vertegenwoordigd zou zijn, is opgegeven moeten worden.

Van de toestellen der aviateurs zijn er reeds een drietal aangekomen; alleen de hangar van Cozic staat nog leeg. In de - van den ingang af gerekend - eerste hangar staat de machine van den Groningschen vlieger Sieb Koning; een oranjevlag wappert van de nok; daarnaast, in veel grootere ruimte, de reuzenmachine van den Rotterdammer van Bussel; het rood-wit-blauwe dundoek wijst zijn nationaliteit aan; in de derde hangar - vanmiddag geheel gesloten - staat de Bleriotmachine van Max Olieslagers en de bekende Belgische vlag wappert lustig erboven; in de laatste, geheel verlaten ruimte, zal het toestel van den Belg Cozic komen en in afwachting daarvan is reeds de Fransche tricolore op het dak ontplooid.

Te zien waren hedenmiddag dus alleen de toestellen der heeren Koning en van Bussel: de dwerg naast den reus - d. w. z. wat de toestellen aangaat. Want

Koning's biplan ,Goupy"

is een leuk, klein, elegant toestel: een zeldzaam gelukkige combinatie van biplan en monoplan; volgens den aviateur een samenstel van alleen de voordeelen der beide systeems; zoo heeft de ,Goupy" als tweedekker de Gnôme-motor vóór, waar bij andere tweedekkers de motor achter zit. De bewegingsapparaten komen allen in één centrum te zamen en worden alleen met de hand en instinctief bewogen; het heele toestel is slechts 7 M. breed en 6 M. lang en niet staande deze kleine afmetingen kan Koning - en hij hoopt zéér dat er zich veel liefhebbers zullen voordoen - met een passagier vliegen en heeft zelfs met twee passagiers in dit toestel gevlogen: één op het passagiersbankje vóór hem en de andere... ja raad eens?... op zijn schoot, de beenen gekruist om hem heen!

Dat het vliegcomité ter elfder ure Sieb Koning nog heeft kunnen engageeren is o. i. een gelukkige meevaller geweest. Want Koning is in onze pro-prestaties als schaatsenrijder. Hem nu in zijn qualiteit van luchtrijder te kunnen aanschouwen, zal velen aangenaam zijn. En dat hij ook in de lucht heel wat mans is blijkt uit zijn vlucht onlangs over Parijs met een passagier; hij vloog n.l. met zijn mechacien van Juvisy naar Issy-les-Moulineux en passeerde op dien tocht Parijs, over de forten heen vliegende; den volgenden dag bezocht hij het vliegkamp te Etampes (60 K.M.)

Hetzelfde toestel, dat Koning toen gebruikte staat thans op de Wilhelminabaan gemonteerd; maar hij heeft er een onaangenamen, financieelen tegenvaller mede gehad; waar buitenlandsche aviateurs voor hunne toestellen, bij Vliegdemostraties te gebruiken, géén invoerrecht behoeven te betalen, moest onze landgenoot 5 % invoerrechten betalen, wat op den prijs van het toestel nog al een aardig sommetie uitmaakt.

De

groote Bleriot-aeroplane van van Bussel

slaat in de tweede hangar kant en klaar; een reuze-toestel, maar elegant van vorm als alle Bleriot's; het heeft bij een eerste oogopslag veel van het toestel, waarmede Jan Olieslagers vorig jaar heeft gevlogen, maar behalve de grootere afmetingen onderscheidt het zich ook door enkele wijzigingen in de constructie; zoo zijn bijv. bij deze „Bleriot-militaire" de stabiliteitsvlakken en het diepte roer anders dan bij de „Kanaal-Bleriot". Het is echter een eendekker en ook van Bussel neemt passagiers mede; zooals wij indertijd reeds medegedeeld hebben vloog de heer van Bussel in Alkmaar met passagiers, waaronder een tweetal officieren en zal hij met deze machine ook aan de a.s. militaire manoeuvres in ons land deelnemen. Bij van Bussel zit de passagier naast den aviateur.

Beide aviateurs zijn vol moed en hebben plannen tot verbetering van records; ook wat het weer aangaat hebben zij de beste verwachtingen; alleen zal er dit jaar wel iets later dan het vorig jaar gevlogen worden.

Zoo juist bereikt ons het bericht, dat ook de aviateur Cozic met zijn toestel op het terrein is aangekomen, zoodat hedenavond alle vier de aeroplans zullen gemonteerd zijn.

Zooals men weet, zal de heer S. Koning van hier te Leeuwarden vliegen. Zijn biplan „Goupy" is een leuk, klein elegant toestel: een zeldzaam gelukkige combinalie van biplan en monoplan, schrijft de „L. Ct"; volgens den aviateur een samenstel van alleen de voordeelen der beide systeems; zoo heeft de „Goupy" als tweedekker de Gnôme-motor vóór waar bij andere tweedekkers de motor achter zit. De bewegings-apparaten komen alle in één centrum te zamen en worden alleen met de hand en instinctief bewogen; het heele toestel is slechts 7 M. breed en 6 M. lang en niettegenstaande deze kleine afmetingen kan Koning - en hij hoopt zéér dat er zich veel liefhebbers zullen voordoen - met eein passagier vliegen en heeft zelfs met twee passagiers in dit toestel gevlogen: één op het passagiersbankje vóór hem en de andere... ja raad eens?... op zijn schoot, de beenen gekruist om hem heen!

Dat het vliegcomité ter elfder ure Sieb Koning nog heeft kunnen engageeren is o.i. een gelukkige meevaller geweest, schrijft het blad. Want Koning is in onze provincie bekend om zijn prestaties als schaatsenrijder. Hem nu in zijn qualiteit van luchtrijder te kunnen aanschouwen, zal velen aangenaam zijn. En dat hij ook in de lucht, heel wat mans is blijke uit zijn vlucht onlangs over Parijs met een passagier; hij vloog n.l. met zijn mechanicien van Juvisy naar Issy-les-Moulinaux en passeerd op dien tocht Parijs, over de forten heen vliegende; den volgenden dag bezocht bij het vliegkamp te Etampes (60 K.M.).

Hetzelfde toestel, dat Koning toen gebruikte staat thans op de Wilhelminabaan te Leeuwarden gemonteerd; maar hij heeft er een onaangenamen, financieelen tegenvaller mede gehad; waar buiteniandsche aviateurs voor hunne toestellen, bij vliegdemonstraties te gebruiken, géén invoerrecht behoeven te betalen, moest onze landgenoot 5 pct invoerrechten betalen, wat op den prijs van het toestel nog al een aardig sommetje uitmaakt.

De Leeuwarder Vliegweek.

LEEUWARDEN. Nog een vierde vlieger komt! De bekende sportman S. Koning, van Groningen, die dezer dagen zijn brevet als aviateur haalde, onder de zwaardere bepalingen, die daarvoor gesteld zijn, is thans door het comité nog geëngageerd om in de vliegweek, alhier, te komen vliegen. Dat is voor 't eerst hier te lande, dat er in een vliegweek niet minder dan vier vliegers uitkomen tot het geven van demonstraties.

Er is reeds met den opbouw van den vierden hangar aangevangen, om de biplan van den heer Koning bergplaats te verleenen. Deze vliegt met een tweedekker-Goupy.

Ernstig vliegongeluk te Leeuwarden.

Ook gisteren, den tweeden dag, woei er in den middag een tamelijk sterke wind. Om 4 uur 37 min. echter waagde Sieb Koning de eerste vlucht. Hij bleef met zijn monteur Ledougne 8 minuten in de lucht en verklaarde nooit tevoren zoo'n zware reis te hebben gehad. De wind bleek niet egaal. De vlieger had last gehad van den benedenwind, die zijn toestel nu en dan geweldig deed schokken. Boven de Hariingervaart was hij plotseling 10 meter gevallen, om daarop weer moeilijk te stijgen. 't Was zwaar werk geweest. Het talrijke publiek juichte hem geestdriftig toe, en andermaal werd hem een krans vereerd.

Kwart over zeven gingen er weer een paar loodsen open. Het eerst steeg Van Bussel op, die prachtig de lucht in stevende. Onmiddellijk daarop nam John Olieslagers in zijn Blériot plaats. De motor van zijn monoplan werkte goed; het toestel werd om 7.25 in beweging gezet. De machine ging met kleine sprongen vooruit, maar niet de lucht in; er was blijkbaar geen stuur in, althans er schoen iets onklaar te zijn; halfweg het terrein maakte zij ineens kort linksom, ging vooruit en kwam toen in een niet al te vluggen gang tusschen het op 2 à 3 rijen aanwezige publiek, dat achter het afzettouw was gezeten. Groote consternatie. Het publiek was wel zoo snel het vermocht achteruit gesneld, en de machine was wel in haar vaart eenigszins gestuit door het touw, dat het publiek van het terrein moest verwijderd houden, maar, helaas, de gevolgen bleken erg genoeg. Vier dames bleken meer óf minder ernstig gewond en werden, nadat een paar geneesheeren de eerste hulp hadden verleend, naar het Diaconessenhuis gebracht.

Volgens officiëele opgave werden de volgende dames gewond: mevrouw J. G. Winkel-Groothuis, uit Besoyen (N.-Br.), kreeg een schedelbreuk en verkeert in levensgevaar; mevrouw Winkel-Van Tarel, echtgenoote van den Rijkskeurmeester te Akkrum, had een rib gebroken en is niet buiten gevaar; mevr. Faber-Reitsma, van Bolsward, had beide polsen stuk, en mevrouw Weidema-Vosman, te Leeuwarden, heeft vermoedelijk een been gebroken.

Olieslagers bleef ongedeerd. Zijn machine is echter onbruikbaar.

Een algemeene verslagenheid had plaats gemaakt voor de pas tevoren algemeen heerschende vroolijkheid. Terwijl Van Bussel op het terrein daalde, waren twee toegesnelde geneesheeren bezig het eerste lijden te lenigen.

Later is er toch nog weer gevlogen. Sieb Koning ging voor de tweede maal de lucht in en daalde na eenige minuten. Uit het publiek gingen tegen deze handelwijze ernstige protesten op.

De secretaris van het vliegcomité verzocht aan de pers uitdrukkelijk te melden, dat de laatste vlucht plaats vond in overleg met den plaalsvervangenden-burgemeester en op order van den voorzitter van het vliegcomité. Naar men vernam, zouden, in overleg met den waarnemenden burgemeester, ook de volgende dagen de vliegdemonstraties doorgaan.

Men seint ons heden uit Heerenveen, dat door het ongeluk te Leeuwarden het comité te Heerenveen heeft afgezien van de vliegweek in Augustus.

Het vliegcomité te Helpman had gisteravond juist een vergadering belegd om tengevolge van een verzoek van den heer S. Koning maatregelen te beramen voor een nederdaling op het Helpener vliegterrein op a.s. Zondagavond, wanneer Koning naar hier zou komen vliegen. Reeds was voorloopig besloten tot den bouw van een nieuwen hangar toen het bericht van het ongeval te Leeuwarden kwam met het gevolg, dat niemand meer lust gevoelde zich voorloopig met vliegdemonstraties in te laten. Koning zal dus voorloopig zijn machine in Vries moeten stationeeren tot hij hier een hangar met geschikt terrein zal hebben gekregen.